Αξιοθεατα - Πύργος Μπελλένη


Ο πύργος Μπελλένη χτίσθηκε το χρονικό διάστημα 1925 - 1927. Είναι λιθόκτιστο, διώροφο και στους πυργίσκους του τριώροφο κτήριο και δεσπόζει στην παραλιακή οδό στα Άλιντα της Λέρου. Περιβάλλεται από ωραίο και μεγάλο κήπο, που το κάνει ορατό από μεγάλη απόσταση. Στην μπροστινή μεριά του κήπου και στα δύο άκρα του υπάρχουν ισόγεια κτίσματα του ίδιου ρυθμού.



Υπήρξε αρχοντική εξοχική κατοικία του εθνικού ευεργέτη Παρίση Μπελλένη (πάμπλουτου Αιγυπτιώτη εργολάβου δημοσίων έργων) ενώ αργότερα κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου (1943) λειτούργησε ως νοσοκομείο των Γερμανών με διαταγή του Στρατηγού Μιλερ. Οι αίθουσες των δύο πρώτων ορόφων διαμορφώθηκαν θεματικά.



Στον πρώτο όροφο φιλοξενείται η λαογραφική συλλογή με φορεσιές, γυαλικά, υποδήματα, χρηστικά σκεύη, εκκλησιαστικά κειμήλια, ενδυμασίες, κεντήματα, μουσικά όργανα, καθρέφτες της παλιάς εποχής. Μία αίθουσα είναι αφιερωμένη στον αγωνιστή Κυριάκο Τσακίρη, που εξορίστηκε στη Λέρο και γέμισε με τέχνη τις ώρες της απέραντης μοναξιάς του, ενώ σε άλλη αίθουσα το πρόχειρο χειρουργικό κρεβάτι, ο κλίβανος αποστείρωσης και τα ιατρικά εργαλεία καταγράφουν τις στιγμές που ο πύργος λειτούργησε ως νοσοκομείο κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.



Στο δεύτερο όροφο βρίσκονται πολεμικά εκθέματα: Όπλα, πολυβόλα, ξιφάρια, σταυροί τάφων και ενθυμήματα του πλοίου «Βασίλισσα Όλγα». Εκθέματα από τη μάχη της Λέρου και από τη βύθιση του αντιτορπιλικού Βασίλισσα Όλγα στο Λακκί στις 26 Σεπτεμβρίου 1943 ξαναζωντανεύουν ώρες τραγικές αλλά και ώρες μεγαλείου που έζησε το νησί την περίοδο της ιταλοκρατίας και της γερμανικής κατοχής.



Επίσης σε διπλανή αίθουσα βρίσκεται πολεμικό υλικό από τη ναυμαχία του Γέροντα που έγινε στις 29 Αυγούστου 1824, λιθογραφίες του 1830, χάρτες, πορταίτα ευεργετών, σφραγίδες 18ου αιώνα, προσωπικά αντικείμενα του Μέγα Χαρτοφύλακα του Οικ. Πατριαρχείου Εμμ. Γεδέων και το πιάνο της κόρης του Π. Μπελλένη, Φλώρας. Ο τρίτος όροφος, βρίσκεται σε στάδιο προετοιμασίας.



Αρχιτεκτονικά το κτίσμα έχει μεγάλο ενδιαφέρον, καθότι παρατηρούμε ένα πολύ ωραίο πάντρεμα μεσαιωνικής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής με νεοκλασικά στοιχεία. Οι σκούροι ακρογωνιαίοι λίθοι σχηματίζουν ένα ωραίο κάδρο που περικλείει τα ορθογώνια και, στην κορυφή, κυκλικά δίλοβα ανοίγματα, παρασύροντας έτσι το μάτι και προετοιμάζοντάς το για την απόληξη, δηλαδή τις πολεμίστρες (πεντένια), οι οποίες αποτελούν και την κύρια οχυρωματική έκφραση του κτηρίου.



Τα κυκλικά δίλοβα ανοίγματα δένουν αρμονικά με τον κυκλικό πυργίσκο δημιουργώντας έτσι ένα συμμετρικό σύνολο. Η αρμονική διαμόρφωση του κήπου είναι απομεινάρι της νεοκλασικής τεχνοτροπίας.



Σήμερα ο Πύργος Μπελλένη είναι ένα εξαιρετικά επιμελημένο μουσείο λαογραφίας και ιστορίας και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσπάθειες των φορέων (Δημοτικός Οργανισμός Παιδικών Σταθμών - Αθλητισμού - Πολιτισμού, Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Λέρου) αλλά και σε ανθρώπους όπως ο αείμνηστος Μανώλης Ήσυχος και η υπεύθυνη του μουσείου κα Μπέλλα Γιαννουκά.